Boeiende artikels, blogs, links
naar de actualiteit of andere
inspiratiebronnen.
Iedereen coach: zo lijkt het soms wel. Coaching is de laatste jaren een trend. Of misschien eerder een hype? Tijdens de allereerste Jobpunt Community meten experts de temperatuur.
Van alle HR-disciplines is coaching één van de jongste, met een populariteit die hieraan omgekeerd evenredig is. Zo geven 835.000 mensen via LinkedIn aan een coach te zijn. Maar zijn het ook goede coaches? Wie kan je voor welke coaching inzetten? Worden werknemers er beter van? Kan het de toets der vergelijking doorstaan met andere manieren om werknemers naar een hoger niveau te tillen?
Debat: coaching op de rooster
De geloofwaardigheid van het beroep, accreditering en doelstelling blijken de belangrijkste bekommernissen van zowel coaches als hun klanten. Dat bleek uit het rondetafelgesprek, georganiseerd n.a.v. de eerste Jobpunt Community.
Een eerste vraag van debatleider Jan Haex (Jobpunt): “Iedereen voelt zich geroepen coach te zijn. Haalt dat de geloofwaardigheid van het beroep niet naar beneden?” Meteen lijkt een gevoelig punt aangeraakt. Niet iedere coach is die naam waardig en iedereen rond de tafel is dan ook voor certificering. Luc Drieghe, zaakvoerder van Luc Drieghe Consulting: “Niettegenstaande het feit dat ik voorstander ben van certificering ben ik toch wel een beetje teleurgesteld in de kwaliteit van de certificeringsopleidingen die soms op de markt worden aangeboden.”
Leen Lambrechts, van The Coaching Square, van wie de coaches geaccrediteerd zijn door de International Coaching Federation reageert: “Om de 6 maanden doorlopen wij een gedeeltelijke ICF-audit en om de 3 jaar een volledige. Toch zien we in de praktijk inderdaad heel wat mensen die coach willen worden en een opleiding volgen in een instituut waarvan de programmaleider zelf nooit een internationale benchmark als ‘coach’ doorliep. Elk instituut en universiteit draagt zo bij aan zeer uiteenlopende definities van coaching waardoor elk onderzoek over coaching moeilijk te vergelijken resultaten zal opleveren. Dat geeft aanleiding tot heel wat onduidelijkheden in de markt. Wie is de zelfverklaarde coach en wie heeft een beroepsopleiding gevolgd?”
Accreditering, certificering en de coachingservaring op het cv zijn belangrijk, vinden de mensen rond de tafel. Inge Vanheule, HR beleidsmedewerker, interne coach aan UGent en coach binnen het netwerk van de Vlaamse Overheid en Linda Brys, consulent personeel en organisatie bij het Havenbedrijf Antwerpen nemen de gelegenheid te baat om een oproep naar de overheid te doen, om zo de erkenning in goede banen te leiden. Inge Vanheule: “In die zin vind ik een evidence based aanpak belangrijk. Onderzoek toont aan wat goede coaching is en wat het begrippenkader is. Het is belangrijk om de praktijk te ondersteunen.” Luc Drieghe vult aan: “Inzichten verwerven en kennis verankeren, dat doet onderzoek.”
Dat begrippen als consultant, coach en trainer soms vrolijk door elkaar gehaspeld worden, is een veel voorkomende praktijk en maakt het begrip ‘coaching’ er niet duidelijker op. Is iedereen dan toch coach? In ieder geval niet als het over specifieke vaardigheden of kennis gaat, blijkt uit de reacties rond de tafel, want dan ben je als opleider aan het werk. Een coach, die vaak gespecialiseerd is in een bepaalde problematiek zoals stress en weerbaarheid of leiding geven…, zet je in om de coachee over bepaalde mentale (of andere drempels) heen te helpen en om zijn/haar perspectieven te verbreden waardoor hij of zij beter bewuste keuzes maakt.
De comfortabele coach
Een ander onderwerp dat aan bod kwam: wat met ervaring? Moet je bv. een burn-out gehad hebben om iemand met een burn-out te begeleiden? Nee, zo klinkt het, maar het helpt wel als je van de uitdagingen van het beroep of de positie op de hoogte bent. “En uiteraard moet er ook een klik zijn tussen coach en coachee. Vraag me trouwens niet om die klik uit te leggen”, zegt Leen Lambrechts van The Coaching Square. “Volgens ons is een prescreening bijzonder belangrijk om tot een goede koppeling tussen coach en coachee te komen. Als je de mensen zelf laat kiezen dan vertonen ze de neiging om een ‘comfortabele’ coach te kiezen, terwijl ze meer hebben aan iemand die hen wat uitdaagt. Een denktype heeft wellicht meer baat bij een coach voor wie ook ‘het voelen’ makkelijker toegankelijk is."
| Besluit: Coaching zit in de lift, maar zowel over het fenomeen coaching, de toepassing ervan als over coach en coachee kan nog heel wat onderzoek verricht worden. Ook in de praktijk is het coachingproces niet altijd even duidelijk. Doelstelling en resultaat blijven vaak vaag. Totdat deze elementen voor iedereen een onmisbaar onderdeel van het coachingproces vormen, dient een coach vooral te beseffen dat hij instapt in een proces van levenslang leren. |
Luc Drieghe waarschuwt: “Als coach mag je nooit jouw eigen waarheid opdringen of beoordelen. Een fijne coachingervaring zit in het geven van een woordenschat om het over zichzelf te hebben en om tot een verrijking in zelfbewustzijn te komen. Dan kan coaching heel rijk zijn.” Inge Vanheule: “Coaching moet de dingen vooral bespreekbaar maken. Met een goede feedback zie je tijdens het eerste gesprek al mooie dingen gebeuren op gebied van zelfreflectie.”
Interne of externe coach?
Inge Vanheule: “Wij werken vaak met interne coaches. In sommige gevallen heeft de samenwerking met een externe coach een meerwaarde. Telkens wanneer we naar een externe coach verwijzen, ondersteunen we de medewerker of leidinggevende om een duidelijke vraagstelling naar deze coach te formuleren.”
Linda Brys, consulent personeel en organisatie bij het Havenbedrijf Antwerpen: “Of een interne of een externe coach beter is, hangt eveneens af van de doel- en vraagstelling.” Leen Lambrechts ziet bij culturele verandertrajecten een oplossing in het combineren van interne en externe coaches. De frisse blik van een externe coach biedt vooral een toegevoegde waarde als er risico is op bedrijfsblindheid, bijvoorbeeld bij verandering van de bedrijfscultuur of bij het coachen van topmanagers. Externe coaches durven vragen stellen over dingen die al te vanzelfsprekend zijn voor insiders. Hoe dan ook is iedereen het erover eens dat een coach voeling dient te hebben met de bedrijfscultuur.